Radikal.com.tr'de bugün gördüğüm habere göre İstanbul'da kiralar son bir sene içinde kimi bölgelerde %100'ün üzerinde bir oranda artmış. Gayet normal bir durum bu. Neden peki?
İstanbul Türkiye'nin incisi. Gözbebeği. Herşeyin bulunduğu yeri. Bir de nüfusunun %18,5'inin yaşadığı şehir. Bağlantıyı tıklayarak istatistikleri görebilirsiniz.
İstanbul'un yüzölçümü nedir peki? 5.461km2. Türkiye'nin ise 780.043km2'dir. Yani İstanbul Türkiye'nin sadece %0,7'sine sahip alan olarak. Diğer bir deyişle o koskoca İstanbul'umuz memleketin %1'i dahi etmiyor alana baktığımızda.
Memleketteki işyerlerinin %32.8'i tek başına İstanbul'daymış. Yüklenecek pdf dosyasından inceleyebilirsiniz. Yani en çok işyeri ve iş de İstanbul'da var. İşsizlik anlamında da İstanbul problem olacak seviyede, %11,3 seviyesinde. Yine de eğitimli olarak iş bulma ihtimalinin en yüksek olduğu illerin başında da İstanbul geliyor.
Bu bilgileri niye veriyorum peki? Sadece istatistik vermiş olmak için mi? Yok, hayır. Bir sorun ancak sorunun ne olduğu önce iyice irdelenip belirlendikten sonra çözülebilir. Ne olduğunu bilmediğiniz, nedenini bilmediğiniz bir sorunu tam anlamıyla çözemezsiniz. Bu bilgilerin amacı da İstanbul'daki kira artışının nedenleri hakkında biraz beyin jimnastiği yapmak.
Üniversitelere baktığımızda da 103 devlet üniversitesinin 9'u,76 vakıf üniversitesinin ise 36'sı İstanbul'da bulunuyor. Yani ciddi bir öğrenci yoğunluğu da var İstanbul'da.
Türkiye'de şehirlere göre İngilizce ya da Arapça konuşanlara dair bir istatistik bulamadığımdan bu konuda bilgi veremiyorum. Fakat yabancı şirketlerin çok büyük bir kısmı İstanbul'da ve buralarda çalışan yabancılardan dolayı herhangi bir yabancı gelince ilk tercih olarak İstanbul'da yaşamayı tercih ediyor. Suriye'den gelen eğitimli ve nispeten daha maddi durumu insanlar da bu yüzden ağırlıklı olarak İstanbul'u tercih ediyor.
Yukarıda saydığım nedenler İstanbul'u bir cazibe merkezi olmaktan ziyade göç edilecek şehir konumuna getiriyor. Göç olunca evlere talep artıyor. Talep artıp arz da sabit kalınca otomatik olarak fiyatlar yükselişe geçiyor. Tabii bu fiyat yükselmesinde özellikle yabancı ve öğrencilere uygulanan daha yüksek fiyat uygulamasının da etkisi büyük. Bir ev 1000 lira aileye kiraya verilirken öğrenciye bu fiyat 1250 hatta 1500 lira dahi olabiliyor. Ya da bir yabancıya.
Bu arada "Onca konut yapılıyor İstanbul'un her tarafında. Onlar fiyatı düşürmüyor mu?" diye sorabilirsiniz. Ne yazık ki o konutlar arzı yükseltse de fiyatı düşürmüyor. Çünkü o evlerin çoğu merkezi noktalara nispeten uzak da olsalar fiyatlar sanal olarak şişirildiğinden dolayı orta sınıf dahi oralarda oturmak için gelir olarak düşük gelebiliyor. Ayda 5.000 lira maaş alan bir kişi 500.000 liralık bir evi kaç senede alabilir? Ayda 3.000 lira dahi verse faizden de kaynaklı olarak 10 seneden erken zor ev sahibi olabiliyor. Oralar da kira anlamında ekonomiye katılıyor bu nedenle. Bir de kentsel dönüşüm denen fakat kentsel rant dönüşümüne dönüşmüş eski binayı 1-2 kat fazlasıyla yıkıp yeniden yapınca aynı yerdeki dairenin fiyatı bir anda iki katına çıkarılabiliyor. Kiralar da böylece yerinde kalmayıp ciddi oranlarda artıyor.
Bunca anlattıktan sonra bir de çözüm sunmalı: Çözüm İstanbul'un nüfusunun 8 milyonun altına çekilmesi için gerekli her türlü çalışmayı yapmak. :)
İstanbul nüfusunun düşürülmesi konusunda daha sonra bir yazı gelecek.
İstanbul Türkiye'nin incisi. Gözbebeği. Herşeyin bulunduğu yeri. Bir de nüfusunun %18,5'inin yaşadığı şehir. Bağlantıyı tıklayarak istatistikleri görebilirsiniz.
İstanbul'un yüzölçümü nedir peki? 5.461km2. Türkiye'nin ise 780.043km2'dir. Yani İstanbul Türkiye'nin sadece %0,7'sine sahip alan olarak. Diğer bir deyişle o koskoca İstanbul'umuz memleketin %1'i dahi etmiyor alana baktığımızda.
Memleketteki işyerlerinin %32.8'i tek başına İstanbul'daymış. Yüklenecek pdf dosyasından inceleyebilirsiniz. Yani en çok işyeri ve iş de İstanbul'da var. İşsizlik anlamında da İstanbul problem olacak seviyede, %11,3 seviyesinde. Yine de eğitimli olarak iş bulma ihtimalinin en yüksek olduğu illerin başında da İstanbul geliyor.
Bu bilgileri niye veriyorum peki? Sadece istatistik vermiş olmak için mi? Yok, hayır. Bir sorun ancak sorunun ne olduğu önce iyice irdelenip belirlendikten sonra çözülebilir. Ne olduğunu bilmediğiniz, nedenini bilmediğiniz bir sorunu tam anlamıyla çözemezsiniz. Bu bilgilerin amacı da İstanbul'daki kira artışının nedenleri hakkında biraz beyin jimnastiği yapmak.
Üniversitelere baktığımızda da 103 devlet üniversitesinin 9'u,76 vakıf üniversitesinin ise 36'sı İstanbul'da bulunuyor. Yani ciddi bir öğrenci yoğunluğu da var İstanbul'da.
Türkiye'de şehirlere göre İngilizce ya da Arapça konuşanlara dair bir istatistik bulamadığımdan bu konuda bilgi veremiyorum. Fakat yabancı şirketlerin çok büyük bir kısmı İstanbul'da ve buralarda çalışan yabancılardan dolayı herhangi bir yabancı gelince ilk tercih olarak İstanbul'da yaşamayı tercih ediyor. Suriye'den gelen eğitimli ve nispeten daha maddi durumu insanlar da bu yüzden ağırlıklı olarak İstanbul'u tercih ediyor.
Yukarıda saydığım nedenler İstanbul'u bir cazibe merkezi olmaktan ziyade göç edilecek şehir konumuna getiriyor. Göç olunca evlere talep artıyor. Talep artıp arz da sabit kalınca otomatik olarak fiyatlar yükselişe geçiyor. Tabii bu fiyat yükselmesinde özellikle yabancı ve öğrencilere uygulanan daha yüksek fiyat uygulamasının da etkisi büyük. Bir ev 1000 lira aileye kiraya verilirken öğrenciye bu fiyat 1250 hatta 1500 lira dahi olabiliyor. Ya da bir yabancıya.
Bu arada "Onca konut yapılıyor İstanbul'un her tarafında. Onlar fiyatı düşürmüyor mu?" diye sorabilirsiniz. Ne yazık ki o konutlar arzı yükseltse de fiyatı düşürmüyor. Çünkü o evlerin çoğu merkezi noktalara nispeten uzak da olsalar fiyatlar sanal olarak şişirildiğinden dolayı orta sınıf dahi oralarda oturmak için gelir olarak düşük gelebiliyor. Ayda 5.000 lira maaş alan bir kişi 500.000 liralık bir evi kaç senede alabilir? Ayda 3.000 lira dahi verse faizden de kaynaklı olarak 10 seneden erken zor ev sahibi olabiliyor. Oralar da kira anlamında ekonomiye katılıyor bu nedenle. Bir de kentsel dönüşüm denen fakat kentsel rant dönüşümüne dönüşmüş eski binayı 1-2 kat fazlasıyla yıkıp yeniden yapınca aynı yerdeki dairenin fiyatı bir anda iki katına çıkarılabiliyor. Kiralar da böylece yerinde kalmayıp ciddi oranlarda artıyor.
Bunca anlattıktan sonra bir de çözüm sunmalı: Çözüm İstanbul'un nüfusunun 8 milyonun altına çekilmesi için gerekli her türlü çalışmayı yapmak. :)
İstanbul nüfusunun düşürülmesi konusunda daha sonra bir yazı gelecek.
